Geniepige verwijzers

Internet is vooral zo verslavend omdat je zonder problemen van de ene pagina naar de andere kunt hoppen. Linkje hier, klikje daar en zo weer een middag doorgekomen met het in je opnemen van (vaak vrij nutteloze, maar wel leuke) informatie.

De techniek van het internet is zo ingericht, dat bij elke klik ook wordt meegegeven waar je vandaan komt. Dus klik je binnen Facebook op een linkje naar een blog die een vriend met je gedeeld heeft, dan kan de blog-eigenaar zien, dat een Facebooker hem met een bezoekje vereert. Erg handig, als je wil zien hoe mensen op je site terecht komen. Ik kan bijvoorbeeld zien, dat veel van mijn bezoekers doorklikken vanuit Twitter. Mijn tweets over dit blog hebben dus zin.

In internetland heet dat linkje dat meekomt met je bezoek aan een site een referrer, vrij vertaald een verwijzing: de website die jou heeft verwezen naar de site waar je nu bent.

Normaal gesproken zijn deze referrers niet heel persoonlijk. Het is voor een site-eigenaar natuurlijk interessant om zo te ontdekken op welke andere sites allemaal linkjes staan naar zijn pagina, maar verder zegt het niet veel.

Dat wordt anders als je doorklikt vanuit een zoekmachine. Stel, je zoekt op Google op, om maar eens wat te noemen: “tips hennepkwekerij inrichten in voormalige kerk” Enter. Als je nu in de adresbalk kijkt, staat daar: “http://www.google.nl/search?sourceid=chrome&ie=UTF-8&q=tips+hennepkwekerij+inrichting+in+voormalige+kerk” Aan het einde zie je precies jouw zoekwoorden terugkomen. Klik je vanaf hier door (bijvoorbeeld op het linkje www.politienieuws.tv, een site van de politie), dan kan de beheerder van die site jouw zoekwoorden afleiden uit je referrer, met daaraan gekoppeld een ip-adres. Op deze manier wordt het al een stuk persoonlijker.

Net ontdekte ik dat het nog gekker kan. Stel, je hebt een leegstaande kerk tot je beschikking en je zoekt de spullen voor de inrichting. Je googlet dus even de dichtstbijzijnde growshop bij je huis. Je bedenkt je en klikt dus niet door. In het zoekschermpje in beeld zoek je nog een keer op die tips voor die inrichting van de leegstaande kerk. Weer enter. Dan ziet je adresbalk er opeens zo uit:

“http://www.google.nl/search?sourceid=chrome&ie=UTF-8&q=dichtstbijzijnde+growshop+bij+klimoplaan+eindhoven&hl=nl&cp=46&oq=tips+hennepkwekerij+inrichten+leegstaande+kerk&…” (op de puntjes staan nog allerlei parametersdie niet zo belangrijk zijn).

Niet alleen je laatste zoekopdracht is te zien, maar ook nog die ervoor. Puur omdat je niet hebt doorgeklikt. Handige service van Google: kunnen beheerders meteen zien waar iemand al eerder op heeft gezocht voor ‘ie jouw site heeft gevonden. Maar als je in dit voorbeeld op die politiesite klikt, weten ze niet alleen van je plannen, maar hebben ze ook nog een lokatie. En zo kun je met je zoektermen heel veel van jezelf laten zien.

Ook zonder criminele plannen kan dit vervelende gevolgen hebben. Je zoekt op iets genants (bedenk zelf wat zoekwoorden op basis van een taboe naar keuze) maar klikt uit schaamte toch maar niet door op de resultaten. Ter afleiding zoek je dan naar de site van de vriend van je dochter. Daar klik je vanuit Google naartoe en je referrer mét de twee zoekslagen is een feit, inclusief je ip-adres. Als geïnteresseerde schoonouder laat je natuurlijk even een berichtje achter op de site, ook met je ip-adres automatisch eraan vast. En zo kan je toekomstige schoonzoon achter de meest onverwachte info van schoonpa en -moe komen.

Alles wat techneuten hebben bedacht, kan door andere techneuten weer ongedaan worden gemaakt. En dat is hier dus ook gebeurd. Er zijn verschillende manieren om je zoekwoorden af te schermen. Je kunt bijvoorbeeld een zoekmachine gebruiken die de zoekwoorden niet in de referrer zet, zoals DuckDuckGo en  Ixquick. Dat is makkelijk en voor iedereen te doen. Als je erg gehecht bent aan Google, kun je ook overwegen om deze zoekmachines alleen te gebruiken als je gaat zoeken op de meer gevoelige onderwerpen. Bedenk zelf maar welke informatie je privé genoeg vindt om niet zomaar met iedereen te delen.

Je kunt het ook rigoureuzer aanpakken. Dan installeer je een klein stukje software in je browser, die overal je referrers vanaf haalt. Degene die ik gebruik is RefControl, een addon voor Firefox. Erg praktisch, maar wel even goed instellen, want alleen installeren is niet genoeg.

Want gaat het nu echt iemand wat aan waar je vandaan komt? Het belangrijkste is toch dat je er bent?

Uit de zon, in de wind

Grootmoeders internetwijsheid 10

Soms ga ik een uurtje “mensen kijken” op Facebook. Even op een onschuldige manier mijn nieuwsgierigheid naar andere mensen bevredigen. Niets bijzonders, even kijken wie er wat op wiens prikbord schrijft. Dat soort dingen. Bij voorkeur bij wildvreemden.

Maar met alle privacyschandalen die Facebook heeft doorgemaakt, lijkt het alsof steeds meer Facebookprofielen vrijwel helemaal dicht staan. Voor mijn nieuwsgierigheid is dat natuurlijk jammer, maar verder is het een goede ontwikkeling: je hebt het recht je informatie af te schermen als jij dat wil. En klaarblijkelijk weten steeds meer mensen de juiste knopjes te vinden.

Probleem bij Facebook is alleen, dat afgeschermde informatie soms alsnog bij adverteerders terecht komt. En hoe dan ook wordt afgeschermde informatie gebruikt voor het bepalen van al die variabelen over jou die worden voorgeschoteld aan adverterende bedrijven. Waarbij één van die variabelen bij een afgeschermd profiel dan vast wordt: “is privacybewust”. Maar of dat je doel was bij het aanpassen van je instellingen?

Daarom grootmoeders internetwijsheid nummer 10:

 De enige echt goed afgeschermde privé-gegevens zijn de gegevens die niet ergens op een profiel of in een database staan.

Want anders kan het zomaar zijn dat je je scherm de verkeerde kant op hebt staan: kunnen onschuldige, nieuwsgierige mensen zoals ik niets meer zien, maar hebben de grote infograaiers nog steeds een vrije blik op jouw privéleven. En dat is vast niet de bedoeling.

 

Cookies: lekker, of toch niet?

De laatste tijd is er gedoe over cookies, naar aanleiding van een rapport van TNO in opdracht van de Opta. Vandaar dat deze vierde post internetkennis hier over gaat.

Het valt me op dat veel mensen geen idee hebben wat cookies zijn. En als je dat niet weet, dan kan het best lijken alsof sites helderziend zijn. Want hoe kan het anders dat Wehkampreclame op de Telegraaf-site precies die producten laat zien waar ik pas naar heb gezocht bij Wehkamp? Magie! Of dat ik steeds reclame zie voor mobiele telefoons, net toen ik bedacht had dat ik wel een nieuwe wil (en even vergeten ben dat ik al een paar sites hierover heb bezocht). Wonderlijk!

Dat dat een vorm van Online Behavioral Advertising is en komt door een klein bestandje op je eigen computer die bijhoudt wat je allemaal op de Wehkamp-site hebt bekeken, is voor veel mensen een eye-opener. En dat ongeveer elke site die je bezoekt zo’n bestandje (of soms zelfs meerdere) achterlaat op je computer, zodat adverteerders zo specifiek mogelijke advertenties kunnen plaatsen, is al helemaal onbekend bij veel mensen. Het idee dat op die manier allerlei adverteerdersbedrijven hele profielen over jou als surfer opstellen, is voor veel mensen niet prettig. Maar ja, wat kun je eraan doen, als je niet eens weet dat zo werkt?

Daarom zou ik het fijn vinden als iedereen weet wat cookies doen. En hoe je cookies kunt tegengaan. Dat je in je browserinstellingen (in ieder geval bij Firefox) kunt aangeven dat je geen Third Party cookies wil hebben (die vooral het doorgeven van informatie en voor reclame worden gebruikt) en dat je elke keer dat je je browser afsluit alle cookies wil verwijderen. Dat je bij Internet Explorer in je opties bij privacy ook de cookie-instellingen kunt aanpassen (hier heten ze indirecte cookies, die je mogelijk wil blokkeren).

En dan als klap op de vuurpijl: de Flashcookies verwijderen. Deze nestelen zich in animaties die je hebt bekeken, komen op je computer terecht en worden niet standaard verwijderd. Sterker nog, ze kunnen worden gebruikt om door jou verwijderde gewone cookies te herstellen. Heel venijnig! Om deze Flashcookies toch te verwijderen, heeft een Belgische site een mooie handleiding.

Dus als je niet wil dat jouw surfgedrag wordt gebruikt om gericht te adverteren, volg dan de bovenstaande tips. En je bent van een deel verlost. En misschien heeft dit stukje je al verlost van een deel van je naïviteit over online reclame. Want cookies klinken lekker, maar passen wat mij betreft maar met mate in een gebalanceerd internetdieet.

Update: Flashcookies gaan uitsterven!